Kapsamlı Yurtdışında Okuma Rehberim
Daha önce AMA yapmıştım bu konuda. Birkaç kişi rehber istemiş ben de yapayım dedim. Geciktiğim için kusura bakmayın, yurtdışına anca yerleştim.
Öncelikle şunu söyleyeyim, yurtdışında okumak isteyenler için IB devasa bir avantaj. Tabii oldukça zor bir program. IB hakkında da bir iki tüyo vermek istiyorum. Çoğumuz mühendis olmak istiyoruz, o yüzden Math AA HL ve Physics HL şart. IB'yi kesinlikle hafife almayın. EE ve IA'lere mümkünse yazın başlayın. Beklettikçe stres olacaksınız. CAS'leri kasmayın, ben hepsini arkamdan salladım. Sınavlara iki ay kala kapsamlı tekrarlar yapın. Ben bu şekilde 40 aldım, bu da beni başvurular konusunda avantajlı bir konuma soktu. IB konusunda detaylı sorusu olanlar yorumlarda sorabilirler. Şimdi rehbere geçiyorum.
- Amerika
Bir şeyi önden çıkaralım hemen: IB'si, AP'si, extracurricular'ı olmayan veya Gül Karen Aça olmayanlarımıza (onun da nasıl kazandığı tartışılır) Ivy League okulları nasip olmayacak. Harvard hariç need blind değil bu okullar, ve biz Türkler maddi destek talebinde bulunmak zorunda olduğumuz için zaten 1-0 geride başlıyoruz başvuru sürecine. Ivy'lerle zaman harcamamayı şiddetle tavsiye ederim.
Amerika'da en kaliteli ve ulaşılabilir okullar bana kalırsa UIUC (bilgisayar programı çok kalitelidir) ve MSU. Dikkat etmek gerekiyor ki UIUC'den bize burs çıkmıyor çünkü vatandaş değiliz. Gözden senelik 40k dolar çıkarabilen arkadaşlarımız için oldukça kaliteli bir seçim.
MSU'ye Early Decision başvurursanız ve güzel SAT ve karne notlarınız varsa yüzde elli burs alırsınız. Okul ücreti bu şekilde senelik yaklaşık 17k dolar oluyor.
Amerika için IB çok mühim değil. AP dersleri ve IB elbette güzel birer eklenti ama kime sorarsanız Amerika başvurularının en önemli kısmının Personal Essay olduğunu söyleyecektir. Bu yazıları gerçekten ciddiye alın. Okuyan kişiye sizi cazip kılan şeyleri aktarın. Sizi cazip kılan şeyin karne notunuz veya madalyalarınız olmadığını unutmayın. Yaptığınız şeye yönelik tutkunuz, sizi siz yapan zorluklar ve bunun gibi birçok kişisel ve etkileyici konuyu seçebilirsiniz.
Amerika için SAT şart. SAT matematiği oldukça kolay, rahatlıkla yapabilirsiniz. Ama birçok farklı İngilizce sınavına girmiş biri olarak şunu söyleyebilirim ki SAT'nin İngilizce sınavı piyasadaki en zor sınavlardan. Bir ay kadar sıkı çalışmayla 1450 veya üstü bir puan alabilirsiniz, bu da sizi her yere sokar. Ben 1540 aldım ve başvurduğum her yerden kabul aldım.
Sonuç olarak Amerika bütçe dostu bir seçenek değil. %100 burs alabileceğiniz okullar elbette var ama o zaman da kaliteden feragat etmiş olursunuz. Parası olan arkadaşlarımın Amerika'yı tercih etmesini, ve tercih ederken de gerçekçi olmasını tavsiye ederim. Ha, ırkçılıkla karşılaşırsınız benden söylemesi.
- İngiltere
İngiltere, Amerika Hard Mode gibi: daha pahalı ve daha zor. Yine Cambridge ve Oxford hayali kuranlara gerçekçi olmalarını tavsiye ediyorum. King's College gibi seçenekler daha ulaşılabilir.
İngiltere için ACT ve IB/AP önemli çünkü maalesef bizim diplomamızın çok kıymeti yok. YKS yerleştirme puanınzın kıymetinden de maalesef emin değilim.
Şahsen İngiltere'nin çok iyi bir seçenek olduğunu düşünmüyorum. Gerçekten çok pahalı ve düzgün bir burs almak neredeyse imkansız. Irkçılığı da unutmamak gerek.
- Kanada
Yine parası olan arkadaşlar için bir seçenek. Pahalı, kaliteli ve girmesi kolay okullarıyla Kanada İngiltere'den çok daha cazip bir seçenek. Amerika kadar fazla burs vermiyorlar, tabii.
University of British Columbia oldukça başarılı bir okul. IB'si olan garanti girer. Olmayan da başvurusunu bir iki AP ya da SAT ile süslerse eminim girer. Yalnızca 40k CAD gözden çıkarmaya hazır olun.
- Hollanda
Biz Türklerin en çok tercih ettiğimiz yerlerden biri Hollanda. Gidilebilecek iki okul var zaten: TU Delft ve TU Eindhoven. Bu okulların giriş sınavı var dolayısıyla karne notunuz çok önemli değil. Diploma alın yeter. Delft'in sınavı Eindhoven'dan çok daha zor. İki okul da sıralama mantığıyla işliyor ve kontenjanlar çok hızlı doluyor. Bu sınavları ciddiye almakta fayda var.
Okullarda burs imkanı yok ve yaşam masrafları dahil senelik 25k euro gözden çıkarmak gerekiyor maalesef.
Okullar sizin için vize ve oturma izni işlemlerini hallediyor, dolayısıyla ülkeye girişiniz kolay oluyor. Asıl mesele kalmakta. Hollanda'da ciddi bir ev kıtlığı söz konusu ve kiralar hayli yüksek. Stüdyo apartmana aylık 1000 euro gibi paralar vermeye hazır olun. Flatsharing tavsiye ederim. Yurt kuralarına kesinlikle katılın ve yurt çıkarsa kene gibi yapışın.
Ev bulasanız da olay orada bitmiyor. İlk sene GPA'iniz 3/4'ün altına düşerse ülkeden atılıyorsunuz. Parti kültürünün bu kadar yaygın olduğu bir yerde konsantrasyonu bozmamak gerekiyor.
- Almanya
Gerçeklere yüzleşmek lazım: Almanca bilmeyene Almanya'da yer yok. İngilizce bölümler bile en az A2 seviyesinde sertifikalı almanca istiyor. Eğer IB'niz varsa girişiniz yine rahat. 35 civarında bir puanla girebilirsiniz. Ulusalcı arkadaşlarım YKS'ye dört elle sarılmak zorundalar çünkü gitmek istediğin bölümü Türkiye'de kazanman gerekiyor, başka çare yok.
Almanya'da gidilecek okul TU Munich'tir. Avrupa'nın gözde mühendislik okullarındandır, çıkışında aylık 7-8k euro'luk maaş garantidir. Okula giriş biraz zor, okuması daha da zor. Zoru sevmeyenler için Karlsruhe Institute of Technology iyi bir alternatif.
Okul ve yaşam çok uygun. En bütçe dostu ikinci seçenek Almanya. Okulların seneliği 700 euro kadar ve yaşam da uygunumsu. Kendine güvenen için mantıklı bir seçim.
- İsviçre
Benim şahsi tercihim. İsviçre kraldır. Avrupa'nın en iyi mühendislik okulları buradadır. Fransızcası olana (en az C1) EPFL, Almancası olana (en az C1) ETHZ kapısı açılır. Bu okullara giriş de çıkış da çok zordur ama çıkan paşalar gibi çıkar. IB'si olan EE/TOK puanı harip en az 38/42 almak zorunda ve ders talepleri oldulça katı. Ulusalcı arkadaşlarım ise yine Almanya'da olduğu gibi gitmek istedikleri bölümü Türkiye'de kazanmak zorunda.
Ben EPFL'de hazırlık okuyorum. Baccalaureat'sı olmayanlarımızın başka çaresi yok zaten. Hazırlık keyifli ama atılma tehlikesi daimi. Kampüs hayatı ve insan profili harika. Okulun seneliği 1500 CHF. Hayat pahalı olmasa tadından yenmez ama o pahalılık adamı öldürüyor. Hollanda'daki ev kıtlığı burada da sıkıntı yaratıyor. Fast food bile o kadar pahalı ki ağzıma Big Mac sokamaz oldum. Burada okuyan yemeğini evde yapacak.
Çok güzel bir ülke burası. Irkçılıkla asla karşılaşmadım. Herkes sevecen ve her şey çok düzenli. Kesinlikle tavsiye ederim. İlerleyen zamanlarda İsviçre'de okuma rehberi niyetine bir Instagram hesabı açacağım. İlgilenene nicki atarım.
Vize süreci biraz zor, erkenden ilgilenmek gerekiyor.
- İtalya
Çoğumuzun tercihi burası olacak. Okullar senelik 2000 euro ve devlet Türk olduğumuz için senelik 6000 euro'ya varan burslar veriyor. Hayat makul ve üniversite hayatı eğlenceli.
İtalya düşünenlerin %90'ı Polito'ya gidecek. Herkes oraya akın ettiği için girmek zor. Sınavı çok kolay olduğu için 50-60 kişi zaten tam puan alıyor. Bu da hata payını oldukça daraltıyor. Ben bütün sınavda bir yanlış yaptım ve Bilgisayar kazandım. Bir arkadaşım 85/100 aldı ve açıkta kaldı. Sıkı çalışmak lazım.
Mimarlık isteyen arkadaşlarım için en iyi seçenek açık ara İtalya. Polimi dünyanın en iyi 10. mimarlık okulu ve İngilize mimarlık bölümü mevcut. Girmesi daha zor ama kesinlikle tavsiye ederim.
Kapanış:
En cazip ülkeleri derlediğimi düşünüyorum. Umarım sizlere yardımcı olabilmişimdir. Türkiye'de gerçekten gelecek olduğunu düşünmüyorum ve herkesin en azından İtalya'yı denemesi gerektiğini düşünüyorum.
Hepimiz yurtdışı istiyoruz ama her şey güllük gülistanlık değil. Ben kağıt üstünde gereken her şeyi yaptım: 1540 SAT, 96 diploma notu, 40 IB notu, C2 İngilizce, C1 Fransızca... Az kalsın açıkta kalıyordum. Amerika'ya, Hollanda'ya, Kanada'ya param yetmedi. İtalya kabulümü zamanında onaylamayı unuttum. İki aylığına yurtdışı benim için tamamen kapanmıştı. Bir sene ODTÜ inşaat okuyup TU Munich düşünüyordum. Son dakika gelen EPFL kabulü sayesinde olduğum yerdeyim.
Yurtdışında yaşamak çok ayrı bir zorluk. "Türkiye batsın, eğitim sistemi berbat, ben gidiyorum" diyerek gitmeyelim, her boyutunu düşünelim. Yapayalnız olmak, yabancı olmak, bazılarımız için reşit olmadan ülke değiştirmek... Bunlar kolay şeyler değil. Ama ucu çok parlak. Aylık 25k dolar maaş hedefleyen arkadaşımızı hepimiz biliyoruz. Bu mümkün, ama Bilkent'ten veya ODTÜ'den çıkanlar için değil. Hırslı olan ve gereken zorluğa göğüs germeye hazır olanlarımız için yurtdışı şart. Umarım o arkadaşlara yardımım dokunmuştur.